İşe gelmeyen İşçinin Çıkarılmasında Tazminat

İşe Gelmeyen İşçinin İşten Çıkarılması ve Tazminat Durumu

İşe gelmeyen bir işçinin işten çıkarılması durumunda tazminat hakkının olup olmadığı, işçinin işe gelmeme nedenlerine ve işverenin uyguladığı prosedürlere göre değişir. Türk İş Hukuku'nda bu konu, 4857 sayılı İş Kanunu'nda düzenlenmiştir.

Tazminat Hakkının Olmadığı Durumlar

İşçinin haklı bir nedeni olmaksızın işe gelmemesi durumunda, işveren belirli şartlar altında işçiyi tazminatsız olarak işten çıkarabilir. Bu durumlar genellikle aşağıdaki gibidir:

• İşçinin Habersiz ve İzinsiz Devamsızlığı (Haklı Fesih): İşçi, herhangi bir geçerli mazereti veya izni olmaksızın işe gelmezse, İş Kanunu'nun 25/II-g maddesi uyarınca işveren haklı nedenle derhal fesih hakkını kullanabilir. Bu maddeye göre, işçinin ardı ardına iki iş günü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü yahut bir ay içinde toplam üç iş günü işine devam etmemesi, haklı fesih nedenidir. Bu durumda işçi kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanamaz. Ancak işveren, fesih öncesinde işçiye devamsızlık nedeniyle yazılı savunma hakkı tanımalı ve ihtar çekmelidir.

• İşçinin İhbar Süresi İçinde İşten Ayrılması: İşçi, ihbar süresi tanımaksızın aniden işi bırakırsa (işe gelmeyerek), işveren ihbar tazminatı talep edebilir.

Tazminat Hakkının Olduğu Durumlar

Bazı durumlarda ise işe gelmeyen işçi, yine de tazminat hakkına sahip olabilir:

• Geçerli Mazeret Nedeniyle Devamsızlık: İşçinin, kanundan veya sözleşmeden doğan geçerli bir mazereti (örneğin, hastalık, kaza, doğum, vefat, mücbir sebep) nedeniyle işe gelememesi ve bu durumu işverene bildirmesi halinde, işveren devamsızlığı gerekçe göstererek tazminatsız fesih yapamaz. Eğer işveren bu durumda işçiyi haksız yere işten çıkarırsa, işçi kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanır.

• İşverenin Fesih Prosedürüne Aykırı Davranması: İşveren, işçinin devamsızlığı nedeniyle fesih yaparken İş Kanunu'nda belirtilen prosedürlere (örneğin, devamsızlığı tutanakla tespit etme, işçiye ihtar çekme, savunma isteme) uymamışsa, yapılan fesih haksız fesih olarak değerlendirilebilir. Bu durumda da işçi, kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanabilir.

• İşçinin Haklı Nedenle İşi Bırakması: İşçinin, işverenin İş Kanunu'na aykırı bir davranışı (örneğin, ücretini ödememesi, mobbing uygulaması, iş güvenliği önlemlerini almaması) nedeniyle işe gelmemesi ve bu durumu ispatlaması halinde, işçi iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir. Bu durumda işçi kıdem tazminatına hak kazanır.

Önemli Notlar

• İspat Yükü: İşçinin haklı nedenle işe gelmediğini ispatlama yükü genellikle işçidedir. İşverenin ise işçinin devamsızlığını ve buna ilişkin prosedürleri doğru uyguladığını ispatlaması gerekir.

• İhtar ve Savunma Hakkı: İşveren, işçinin devamsızlığı nedeniyle işten çıkarmadan önce mutlaka devamsızlık tutanaklarını düzenlemeli, işçiye ihtar çekmeli ve savunma hakkı tanımalıdır. Bu prosedürler hukuki geçerlilik açısından kritik öneme sahiptir.

• Arabuluculuk ve Dava Yolu: İşten çıkarılma durumunda işçi, haklarını aramak için öncelikle arabuluculuk sürecine başvurabilir. Anlaşma sağlanamaması durumunda ise iş mahkemelerinde dava açma hakkı bulunmaktadır.

Sonuç olarak, işe gelmeyen işçinin tazminat alıp almayacağı, durumun somut koşullarına ve yasal prosedürlere uygunluğuna bağlıdır. Bu tür durumlarda bir iş hukuku uzmanından destek almak en doğru yaklaşımdır.

YAPAY ZAEKA İLE HAZIRLANMIŞTIR.