31 Aralık 2020 PERŞEMBE Resmî Gazete Sayı
: 31351
Sermaye
Piyasası Kurulundan:
ORTAKLIKTAN
ÇIKARMA VE SATMA HAKLARI TEBLİĞİ
(II-27.3)
BİRİNCİ
BÖLÜM
Amaç,
Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Kısaltmalar
Amaç ve
kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, ortaklıklarda hâkim
ortağın diğer ortakları ortaklıktan çıkarma hakkı ile diğer ortakların
paylarını hâkim ortağa satma hakkının uygulanmasına ilişkin usul ve esasları
düzenlemektir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 6/12/2012 tarihli
ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 27 nci maddesine
dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve
kısaltmalar
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğin uygulanmasında;
a) Birlikte hareket eden kişiler:
Çıkarma ve satma hakkının doğmasına sebebiyet verecek pay alımlarını açık ya da
zımni, sözlü ya da yazılı bir anlaşma çerçevesinde yapan gerçek ve/veya tüzel
kişileri,
b) Borsa: 6362 sayılı Kanunun 3 üncü
maddesinde tanımlanan sistemler ve pazar yerleri ile yurt dışı borsaları,
c) Hâkim ortak: Tek başına veya
birlikte hareket ettiği kişilerle birlikte ortaklığın oy haklarının en az
%98’ine sahip olan gerçek ya da tüzel kişileri,
ç) Kanun: 6362 sayılı Kanunu,
d) Kurul: Sermaye Piyasası Kurulunu,
e) MKK: Merkezi Kayıt Kuruluşu
Anonim Şirketini,
f) Ortaklık: Payları halka arz
edilmiş olan veya halka arz edilmiş sayılan anonim ortaklıkları,
g) Pay alım teklifi: Kurulun pay
alım teklifine ilişkin düzenlemelerinde tanımlanan teklifi,
ğ) Takasbank:
İstanbul Takas ve Saklama Bankası A.Ş.’yi,
h) TTSG: Türkiye Ticaret Sicili
Gazetesini,
ı) Yatırım kuruluşu: Kanunun 3 üncü
maddesinde tanımlanan anonim ortaklıkları,
i) Yönetim kontrolü: Kanunun
26 ncı maddesinde tanımlanan yönetim
kontrolünü,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Ortaklıktan
Çıkarma ve Satma Haklarının Kullanımı
Hakların
doğması ve oy haklarının hesaplanma usulü
MADDE 4 – (1) Pay alım teklifi sonucunda veya birlikte
hareket etmek de dâhil olmak üzere herhangi bir şekilde sahip olunan paylara
ilişkin oy haklarının, ortaklığın oy haklarının %98’ine ulaşması veya bu
durumda iken ek pay alınması durumunda, bu Tebliğde belirtilen istisnalar hariç
olmak üzere, hâkim ortak açısından sahip oldukları payların imtiyazlı olup
olmadığı dikkate alınmaksızın diğer pay sahiplerinin tamamını ortaklıktan
çıkarma hakkı, diğer ortaklar açısından da paylarını hâkim ortağa satma hakkı
doğar.
(2) Oy haklarına ilişkin oranın
tespitinde, hâkim ortağın sahip olduğu doğrudan ve dolaylı paylar dikkate
alınır. Oy hakkında imtiyazlar dikkate alınmaz. İntifa veya alım hakkına dayalı
paylar ile çıkarma hakkı kullanılamaz.
(3) Ortaklık tarafından
gerçekleştirilen bedelsiz ve/veya yeni pay alma haklarının sınırlandırılmadığı
bedelli sermaye artırımlarında mevcut ortaklar tarafından alınan paylar nedeniyle
veya miras, geri alınan paylar, oy haklarının donması gibi sebeplerle satma ve
ortaklıktan çıkarma hakkı doğmaz.
(4) Ortaklıktan çıkarma ve satma
hakkının doğmasına sebebiyet verecek pay alımlarının tespitinde, aşağıda
belirtilen kişilerin birlikte hareket ettikleri kabul edilir:
a) Gerçek ve/veya tüzel kişi
ortakların yönetim kontrolüne sahip olduğu ortaklıklar.
b) Tüzel kişi ortakların yönetim
kontrolünü elinde bulunduran gerçek ve/veya tüzel kişiler ile bu kişilerin
yönetim kontrolüne sahip olduğu ortaklıklar.
(5) Ortaklıkların sermaye piyasası
mevzuatı dışında tabi oldukları diğer mevzuattan kaynaklanan yükümlülükleri
saklıdır.
Hakların
kullanımına ilişkin prosedür
MADDE 5 – (1) Hâkim ortak tarafından, hâkim ortak
konumunun kazanılması veya bu durumda iken ek pay alınması durumunda Kurulun
özel durumların kamuya açıklanmasına ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde kamuya
açıklama yapılır. Söz konusu açıklamayı takip eden en geç bir ay içerisinde
ortaklık tarafından pay değerlerinin tespiti amacıyla Kurulun ilgili
düzenlemeleri uyarınca değerleme raporu hazırlatılır ve raporun özeti kamuya
açıklanır. Özetin kamuya açıklanmasını takip eden iki aylık hak düşürücü süre
içerisinde satma hakkını kullanmak isteyen hâkim ortak dışındaki diğer
ortaklar, 6 ncı madde çerçevesinde
belirlenen fiyat üzerinden satma hakkı kullanım taleplerini ortaklığa yazılı
olarak iletir. Bu Tebliğin uygulanmasında bir ay otuz gün olarak uygulanır.
(2) Satma hakkı kullanım süresinin
bitimine kadar hâkim ortağın hâkim ortak konumunu kaybetmesi durumunda dahi
satma hakkının kullandırılmasına devam edilir. Hâkim ortak söz konusu süre
içerisinde, satma hakkının kullanılması sebebiyle yaptığı alımlar hariç olmak
üzere, ek pay alımında bulunamaz.
(3) Ortaklık, satma hakkı kullanım
talebinde bulunan pay sahiplerinin ortaklık sıfatını araştırır ve gelen
talepleri en geç iki iş günü içinde iadeli taahhütlü mektupla veya noter
aracılığı ile hâkim ortağa bildirir. Kayden izlenen
paylar için ortak bilgileri MKK’dan teyit
edilir.
(4) Hâkim ortağın satma hakkı
kullanım talebinin kendisine ulaşmasını izleyen en geç iki iş günü içinde pay
bedellerini ortaklık hesabına yatırması gerekir. Satma hakkını kullanmak
isteyen ortakların sahip oldukları payların bedeli, pay bedellerinin ortaklık
hesabına yatırılmasını takip eden iş günü ortaklık tarafından ödenir ve ödeme
ile birlikte pay devir işlemleri sonuçlandırılır. Satma hakkı yatırım kuruluşu
vasıtasıyla kullandırılabilir.
(5) Satma hakkı kullanılmak
istendiğinde, sahip olunan imtiyazlı veya imtiyazsız tüm paylar için
kullanılmalıdır.
(6) Ortaklıktan çıkarma hakkını
kullanmak isteyen hâkim ortak, satma hakkının kullanımına ilişkin iki aylık hak
düşürücü sürenin sona ermesini takiben en geç üç iş günü içinde bu hakkını
6 ncı maddede belirtilen fiyat üzerinden ve
diğer ortakların imtiyazlı veya imtiyazsız tüm payları için kullanmak üzere
ortaklığa başvurur. Söz konusu başvuruda ortaklıktan çıkarma hakkı kullanımına
ilişkin toplam bedeli karşılayacak tutarda banka teminat mektubunun veya bu
tutardaki nakdin bankada özel bir hesapta bloke edildiğine ilişkin bilgi ve
belgelerin ortaklığa sunulması gerekir.
(7) Hâkim
ortağın başvurusu üzerine ortaklık yönetim kurulu, en geç beş iş günü
içerisinde diğer ortakların paylarının iptali ile söz konusu payların yerine
geçmek üzere çıkarılacak ve hâkim ortağa verilecek yeni payların ihracı
amacıyla karar alır ve karar alınmasını takip eden on iş günü içerisinde ihraç
belgesinin onaylanmasını teminen Ek-1’de
yer alan belgelerle birlikte Kurula başvurur. Payları borsada işlem gören ortaklıklar, eş zamanlı
olarak ayrıca paylarının borsa kotundan çıkarılması için borsaya başvurur.
(8) Hâkim ortak ortaklıktan çıkarma
hakkı kullanımına ilişkin toplam bedeli, Kurul onayını takip eden üç iş günü
içinde ortaklığın banka hesabına yatırır. Toplam bedelin ortaklık hesabına
yatırılmasında, altıncı fıkra uyarınca bloke edilen nakdin aktarılması dışında
bir yöntem kullanılması durumunda, altıncı fıkra kapsamında bloke edilen
hesaptaki blokaj kaldırılır. Ortaklık
tarafından iptal edilecek payların yerine geçmek üzere çıkarılacak ve hâkim
ortağa verilecek payların bedeli, hâkim ortağın çıkarma hakkını kullanmak için
ortaklık hesabına yatırmış olduğu tutardan karşılanır. İhraç edilecek yeni
paylar için, nominal değerinden aşağı
olmamak kaydıyla ortaklıktan çıkarma hakkı kullanım bedeli üzerinden
hesaplanacak Kurul ücreti, ihraç belgesinin teslim alınmasından önce hâkim
ortak tarafından Kurulun ilgili hesabına yatırılır.
(9) Ortaklıklar tarafından çıkarma
hakkı kullanım bedelinin ortaklık hesabına yatırılmasını takip eden üç iş günü
içerisinde Kurulca onaylı ihraç belgesinin tescili ve TTSG’de yayımlanması
için ticaret siciline başvurulur. Ortaklıktan çıkarma hakkının kullanımına konu
olan paylar, tescil tarihi itibarıyla iptal edilmiş sayılır.
(10) Payları
borsada işlem gören ortaklıklar ile payları borsada işlem görmeyen ve kayden izlenen ortaklıklar, hâkim ortağın çıkarma
hakkı kullanım bedelini ortaklık hesabına yatırmasını takip eden iş günü içinde
bu bedelin hâkim ortak dışındaki ortakların hesabına aktarılması, söz konusu
ortakların paylarının iptali ve yeni ihraç edilecek payların hâkim ortak
hesabına aktarılması talebi ile MKK’ya başvurur. MKK sisteminde kayden izlenen
paylara ilişkin tutarlar, MKK tarafından hâkim ortak dışındaki hak sahipleri
hesaplarına aktarılmak üzere ilgili yatırım kuruluşları hesaplarına transfer
edilerek paylar iptal edilir. MKK’ya başvuru
tarihi itibarıyla MKK sisteminde ortaklık nezdinde izlenen paylar ile kaydileştirilmeyen paylara ilişkin bakiye tutarın,
ortaklık tarafından üç yıllık bir süre boyunca bir yatırım kuruluşu
vasıtasıyla Takasbank nezdinde açılacak
özel bir bloke hesapta nemalandırılmak suretiyle tutulması gerekir. Payların
iptalinden itibaren üç yıllık sürenin sonunda, ilgili yatırım kuruluşunun Takasbank’a başvurusunu takiben blokaj kaldırılır. Üç yıl boyunca Takasbank nezdinde bloke olarak tutulan tutarın neması
ile hesapta kalan bakiye, üç yıllık sürenin sonunda talep üzerine ortaklığa
iade edilir. Bu tarihten sonra pay sahibi olduğunu ispat eden kişilere payları
karşılığında ödenecek pay bedelleri ortaklık tarafından karşılanır. Bu fıkranın
uygulanmasında bloke hesapta yer alan tutarın nemalandırılması, aracılık
işlemlerinde uygulanacak takas esasları ve blokajın kaldırılmasına
ilişkin esaslar Takasbank tarafından
Kurulun onayı ile belirlenir.
(11) Payları borsada işlem görmeyen
ve kayden izlenmeyen ortaklıklar, hâkim
ortağın başvurusu üzerine, hâkim ortağın ortaklıktan çıkarma hakkını
kullanacağını, ortaklıktan çıkarma hakkının kullanılması sebebi ile payların
iptal edileceğini ve pay sahibi olan ortakların ortaklıktan çıkarma hakkı
bedeli karşılığında sahip oldukları pay senetlerinin imhası için ortaklığa
başvurmaları gerektiğini Kurulun özel durumların kamuya açıklanmasına ilişkin
düzenlemeleri çerçevesinde kamuya açıklar, varsa ortaklık internet sitesinde ve
ortaklık merkezinin bulunduğu yerde yayımlanan en yüksek tirajlı yerel süreli yayınlardan birinde veya ulusal
bir gazetede ilan eder. Ortaklık pay senetlerini teslim alırken iki nüsha
teslim tutanağı düzenler ve bir nüshasını pay senetlerini teslim eden ortağa
verir. Teslim tutanağı ortaklık yetkilileri ve pay senetlerini teslim eden
ortak tarafından imzalanır. Teslim tutanağında, teslim edilen pay senedi adedi
ve nominal değerleri toplamına, kupür
değerine ve pay senetleri bedelinin yatırılacağı banka hesap numarasına yer
verilir. Teslim olunan pay senetlerinin bedelleri, teslim tarihini takip eden
iş günü içerisinde tam ve nakden ortağın banka hesabına yatırılır. Teslim
alınan pay senetleri ilgili kuponlarla birlikte yılda en az iki kez noter
huzurunda fiziken iptal ve imha edilir ve
bu durum noter tarafından düzenlenecek bir tutanakla tespit ettirilir. Söz
konusu ortaklıklar, ortaklıktan çıkarma hakkının kullanımına konu olan ve iptal
edilmiş sayılan payları, herhangi bir süre sınırı olmaksızın sahiplerinin
yapacakları başvuru üzerine satın almakla yükümlüdür.
(12) Onuncu fıkrada belirtilen MKK
sürecinin tamamlanmasının ardından, borsa tarafından konuya ilişkin başvuru
değerlendirilerek ortaklık paylarının borsa kotundan çıkarılmasına ve işlem
görmekten sürekli men edilmesine karar verilir. Anılan karar, kararın borsa
tarafından Kamuyu Aydınlatma Platformunda duyurulmasını izleyen ilk iş günü
yürürlüğe girer.
(13) Hâkim ortak tarafından
ortaklıktan çıkarma hakkının kullanılmasını takiben borsa kotundan çıkarılan
ortaklıklar, Kanun kapsamından çıkmış sayılır.
(14) Ortaklıktan çıkarma ve satma
hakkının doğması ile aynı anda yönetim kontrolünün elde edilmesi halinde, pay
alım teklifi yükümlülüğünün doğmadığı kabul edilir.
Hakların
kullanım bedeli
MADDE 6 – (1) Ortaklıktan çıkarma ve satma hakkı kullanım
bedeli Türk Lirası olarak tam ve nakden ödenir.
(2) Ortaklıktan çıkarma ve satma
hakkı kullanım bedeli olarak;
a) Payları borsada işlem gören
ortaklıklar için;
1) Payları
Yıldız Pazarda işlem gören ortaklıklarda hakların doğmasının kamuya açıklandığı
tarihten önceki son bir aylık; payları Yıldız Pazar dışındaki pazar ve
platformlarda işlem gören ortaklıklar için ise bu tarihten önceki son altı
aylık dönem içinde borsada oluşan günlük düzeltilmiş ağırlıklı ortalama
fiyatların aritmetik ortalaması ile her bir pay grubuna ilişkin fiyatın tespiti
amacıyla hazırlanan değerleme raporunda belirlenen değerin ortalaması ve
2) Hâkim ortak konumunun
kazanılmasının eş anlı olarak yönetim kontrolü değişikliğine yol açması
durumunda pay alım teklifi düzenlemeleri çerçevesinde hesaplanması gereken
zorunlu pay alım teklifi fiyatından yüksek olanı,
b) Payları borsada işlem görmeyen ortaklıklar
için;
1) Her bir pay grubuna ilişkin
fiyatın tespiti amacıyla hazırlanan değerleme raporunda belirlenen değer ve
2) Hâkim ortak konumunun
kazanılmasının eş anlı olarak yönetim kontrolü değişikliğine yol açması
durumunda pay alım teklifi düzenlemeleri çerçevesinde hesaplanması gereken
zorunlu pay alım teklifi fiyatından yüksek olanı,
dikkate alınır.
(3) İkinci fıkranın (a) bendinin (1)
numaralı alt bendinde belirtilen süreler içinde Kurulca;
a) Kanunun 107 nci maddesinde sayılan fiiller nedeniyle 101 veya
107 nci maddeler kapsamında işlem
yapılmasına veya
b) Ekonomiyi ya da sektörü etkileyen
olağanüstü gelişmelerin varlığının kabulüne
ilişkin karar alınmış olması durumunda, karara esas
teşkil eden dönemler dikkate alınmaz. Bu süreler hesaplamaya esas alınan
dönemlerin başına eklenmek suretiyle dönemler tamamlanır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve
Son Hükümler
Kamuyu
aydınlatma
MADDE 7 – (1) Hâkim ortak tarafından aşağıdaki durumlarda
Kurulun özel durumların kamuya açıklanmasına ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde
kamuya açıklama yapılır:
a) Hâkim ortak konumunun kazanılması
veya bu durumda iken ek pay alınması.
b) Hâkim ortak konumunun kaybedilmesi.
c) Ortaklıktan çıkarma hakkının
kullanılmasına karar verilmesi ve çıkarma hakkı bedeli ile birlikte çıkarma
hakkının kullanımı için ortaklığa başvuru yapılması.
(2) Aşağıdaki hususlar Kurulun özel
durumların kamuya açıklanmasına ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde ortaklık
tarafından kamuya açıklanır:
a) Ortaklıktan çıkarma hakkının
kullanımı amacıyla ortaklığa başvurulması, ortaklıktan çıkarma süreci ve
ortaklıktan çıkarma sürecinin sonuçlarına ilişkin bilgi.
b) Satma hakkının doğduğu hususu.
c) Satma hakkının kullanımı
talebiyle ortaklığa başvuruda bulunulması halinde, başvuru geldiği sürece
günlük olarak, bu hakkı kullanmayı talep eden ortakların sayısı, sermayedeki
pay oranları ile toplam satma hakkı bedeli.
ç) Pay bedelinin tespitine ilişkin
olarak 6 ncı madde uyarınca hazırlanan
değerleme raporunun özet kısmı dahil kesinleşen
çıkarma ve satma hakkı bedeli.
d) Satma hakkının kullanım süresi
sonucunda, bu hakkı kullanan ortakların sayısı ve sermayedeki pay oranları ile
hâkim ortağın sermayedeki pay oranı.
İstisnalar
MADDE 8 – (1) Kamu kurum veya kuruluşlarının aksi yönde
bir talepleri olmadığı sürece sahip olduğu paylar için bu Tebliğ hükümleri
uygulanmaz.
(2) Yatırım ortaklıklarına ilişkin
hükümler saklıdır.
Ortaklıktan
çıkarma ve satma haklarının kullanımına ilişkin sınırlama
MADDE 9 – (1) Ortaklık paylarının ilk defa borsada işlem
görmeye başlamasından itibaren iki yıl süreyle ortaklıktan çıkarma veya satma
hakkı kullanılamaz.
Yürürlükten
kaldırılan tebliğ
MADDE 10 – (1) 12/11/2014 tarihli
ve 29173 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Ortaklıktan Çıkarma ve Satma Hakları Tebliği (II-27.2) yürürlükten
kaldırılmıştır.
(2) Kurulun diğer düzenlemelerinde
birinci fıkrada belirtilen tebliğe yapılan atıflar bu Tebliğe yapılmış sayılır.
Hâkim ortak
konumunun kamuya açıklanmış olması durumunda uygulanacak hükümler
GEÇİCİ MADDE
1 – (1) Bu Tebliğin yürürlüğe
girdiği tarihten önce hâkim ortak konumunun kazanıldığının veya bu durumda iken
ek pay alındığının kamuya açıklanmış olması durumunda, ortaklıktan çıkarma ve
satma hakkı kullanım bedeline ilişkin olarak 10 uncu maddenin birinci fıkrası
ile yürürlükten kaldırılan Ortaklıktan Çıkarma ve Satma Hakları Tebliği (II-27.2) hükümleri uygulanır.
Yürürlük
MADDE 11 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 12 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Sermaye Piyasası
Kurulu yürütür.
Ek-1
ORTAKLIKTAN
ÇIKARMA HAKKININ KULLANIMI İÇİN KURULA YAPILACAK BAŞVURULARDA İSTENEN BİLGİ VE
BELGELER
1. Çıkarma hakkı kullanım bedelini
de içerecek şekilde, diğer ortakların paylarının iptali ile söz konusu paylar
karşılığında çıkarılacak yeni payların ihracına ilişkin yönetim kurulu kararı.
2. Yürürlükte bulunan tüm
değişiklikleri içeren ve tek bir metin haline getirilmiş, ortaklığı temsile
yetkili kişilerce imzalı esas sözleşme ve ihraç belgesi.
3. Pay değerlerinin tespiti amacıyla
Kurulun ilgili düzenlemelerine göre hazırlanmış değerleme raporu.
4. Ortaklıktan çıkarma hakkı
kullanımına ilişkin toplam bedeli karşılayacak tutarda banka teminat mektubuna
veya bu tutarda nakdin bankada özel bir hesapta bloke edildiğine ilişkin bilgi
ve belgeler.
5. Ortaklığı temsile yetkili
kişilerin noter onaylı imza sirküleri.
6. Kurulca istenecek diğer bilgi ve belgeler.